Tôi muốn đến làng Giverny thăm trang viên của danh họa Claude Monet, rồi trọ lại ở đó hay trên xã Vernon ít hôm để đi thăm thêm vài di tích Trung Cổ. Nhưng, mới đầu xuân giá phòng hai nơi này đã cao ngất, nên đành tìm sang xã Gasny, cũng trong tỉnh Eure, cách Vernon 10km và cách Giverny 5km. Ở đó, tôi đặt được một căn airbnb rẻ hơn đến một phần ba, chỉ 50 euro/đêm.
Mải lòng vòng quanh Vernon rồi lại lanh thang đôi chút ở Giverny và đi lạc một quãng vài cây số trên tỉnh lộ, phải đến quá trưa tôi mới tới được Gasny. Bà chủ nhà Corinne hiện ra sau cánh cổng gỗ màu xanh, ngỡ ngàng nhìn vị khách nhỏ nhắn và chiếc xe đạp hạng nhẹ, rồi hỏi: “Trời ạ, cô đi từ Vernon tới đây trên cái xe này ư?”. Nghĩ là khách mệt lắm rồi, bà hối hả kéo tôi vào bếp và làm nhanh cho một suất ăn nhẹ.
Khi ly nước trái cây và phần bánh mì với thịt-nguội-nhà-làm đã được dùng hết, bà Corinne mới dẫn tôi sang chái nhà phía Nam. “Bên này của hai đứa con trai, nhưng giờ chúng ở nước ngoài cả, nên chúng tôi sửa lại cho thuê. Tự làm cả đấy. Tôi đi dây điện, ốp gạch, vẽ đường nước, rồi chồng tôi theo đó lắp các đoạn ống vào và xây bếp, xây tường. Không thuê người làm, vì thuế VAT rất cao!”, bà nhân viên kế toán tự hào kể.
Công trình của họ hẳn luôn khiến khách trọ bất ngờ: Một căn hộ rộng rãi, có góc bếp đầy đủ tiện nghi và phòng tắm chuẩn như khách sạn. Lúc giao lại quyền sử dụng chái Nam cho tôi, ông Abdel, chồng bà Corinne, cẩn thận dặn dò: “Vặn sang trái để mở nước nóng nhé. Tăng máy sưởi thì xoay van ra sau. À, qua bùng binh một chút có tiệm tạp hóa. Cô cần mua đồ ăn thì nhớ ra đó trước 5g, vì cuối tuần họ đóng cửa sớm”.
Tôi đã pha một ấm trà uống cho thỏa cơn nghiện, rồi leo lên giường ngủ một giấc đến quá giữa chiều. Định rằng sẽ cứ cuộn tròn trong chăn mà nghỉ ngơi cho lại sức, vì cả buổi sáng ngao du như vậy là đủ rồi, nhưng tôi lại bị những vạt nắng vàng ươm ngoài cửa sổ lôi kéo ra khỏi nhà, làm một chuyến dạo quanh Gasny, nơi mà ngày trước Claude Monet cũng đã đi về suốt những năm say mê vẽ phong cảnh quanh Normandy.
Chỉ mất 15 phút để đạp xe từ đầu này đến đầu kia trung tâm xã. Gasny không nhiều di tích cổ như Vernon, thế mà vẫn có lúc tôi thấy mình như lạc về trăm năm trước, khi đi qua mấy dãy tường rào bằng đá quây quanh những căn nhà ngói sẫm, cửa gỗ đóng nẹp chéo chữ Xvà chữ Z. Cho đến khi thoáng thấy đèn bật lên trong quán cà phê góc đường, tôi mới sực nhớ lời ông Abdel dặn, ghé vào tiệm tạp hóa mua chút đồ ăn.
Đó là cảm giác thật thú vị khi ta có thể lúi húi nấu nướng trong căn bếp nhỏ giữa một miền quê xa lạ. Tôi có bánh mì nâu, bò hầm với nấm champignon (đóng gói) và salad trộn olive muối. Trên cái bàn ăn kê gần cửa sổ, bữa tối một mình bỗng rộn ràng lên giữa tiếng chim ríu rít về tổ – đâu đó trong khu vườn của nhà bên kia đường – và hoàng hôn lúc bảy giờ óng ánh những dải mây rực đỏ vắt ngang trời xuân xanh biếc.
Cửa sổ phòng tôi cũng đóng nẹp chữ Z. Ông Abdel kể, phần nhà phía trước này thì hơn 150 tuổi, còn kho lúa cũ phía sau thì đã hơn 200 năm. “Sắp tới, Corrine nghỉ hưu và có thêm chút tiền, chúng tôi sẽ cải tạo nhà kho này thành mấy phòng airbnb nữa. Hai thằng con sẽ về giúp chúng tôi một tuần”, ông hứng khởi nói về dự định “mở rộng làm ăn” trong năm sau. Tôi cứ nghĩ cơ ngơi của họ đến kho lúa là hết, nhưng không phải…
“Đi xuyên qua nó là ra vườn đấy. Cô cứ tự nhiên khám phá nhé!”, ông chủ nhà vừa nói, vừa gạt cái chốt sắt kêu ken két để mở cửa nhà kho ra. Tôi mạnh dạn bước vào, đi qua ngổn ngang đồ đạc trong đó, đến mở chốt cửa tường bên kia để ra vườn, nơi có lẽ ngoài hoa lá tươi xinh, cũng sẽ um tùm cây trái và rau cỏ như kiểu vườn nông trang. Hẳn là có cả gà qué nữa, vì sáng chiều tôi vẫn nghe tiếng gáy từ phía sau vọng đến.
Lại cũng không phải như hình dung. Hiện ra trước mắt tôi là một quang cảnh như công viên, với cỏ trải thảm dài hàng chục mét mơn mởn xanh dưới nắng xuân. Cuối thảm cỏ, một cây anh đào la đà hoa trắng đang rải đầy cánh mỏng xuống hồ nước nhỏ và băng ghế gỗ. Corrine kể: “Hoa dọc tường thì tôi trồng mỗi cuối tuần, còn hồ nước là Abdel làm đấy. 20 năm trước mua chỗ này vì có khu đất rộng cho con chạy chơi”.
Thật tuyệt!
Tôi thư thả sống ở Gasny. Có buổi chỉ quanh quẩn trong nhà, rồi ra sau vườn, ngả người trên băng ghế gỗ ngắm hoa trắng trời xanh và đọc về Monet. Có buổi đi thăm hai công trình cổ nhất xã. Nhà thờ Saint Martin được xây vào năm 1898 từ những gì còn lại của một công trình 700 năm tuổi. Tu viện Bénédictins Saint Nicaise lập từ thế kỷ 12 đã nhiều lần bị phá. Có buổi “điên rồ” định cưỡi xe đạp sang xã La Roche-Guyon…
Một chiều Corinne rủ: “Tối nay có nhóm Zumba. Tham gia nhé!”. Thế là 7g tối, tôi đạp xe ra nhà văn hóa xã nhập hội, tưng bừng tập mấy bài nhảy theo điệu nhạc sôi động và nhịp đếm “un, deux, trois”*. Giữa những bài nhảy, có vài người – hẳn đã nghe Corinne rỉ tai – đến chỗ tôi chào hỏi: “Bonjour! Cô từ Việt Nam sang ư?”. Và sự thân thiện của họ để lại trên gò má – hơi ngại ngùng – hơn chục cái hôn tạm biệt sau buổi tập.
Một sáng thong dong sang làng Giverny thăm trang viên Monet, tôi dành cả trưa ngồi ngắm hồ hoa súng và lanh quanh suốt chiều trên ngọn đồi sau nhà ông. Lúc trở về, đã thấy nắng chiều nghiêng trải mật trên đồng cỏ chăn cừu đầu xã. Đang say sưa ngắm phong cảnh thanh bình thì chợt nhớ: “Ui, nhà hết bánh mỳ rồi!”, bèn vội đạp xe hướng về tiệm tạp hóa… Giây phút đó, cứ như thể tôi đã sống ở Gasny 10 năm rồi!
Bản đầu tiên đăng trên báo
Thế Giới Tiếp Thị tháng 6.2020